Çeviri dünyasının içine girdiğinizde aslında ne kadar dallı budaklı bir alan olduğunu görürsünüz. Çeviri işlemine başlamadan önce proje bazında ve müşterinin talebi doğrultusunda birçok işlem gerçekleştirilir. Günümüzde sıklıkla kullanılan bir işlem de deşifredir (transkripsiyon).
Deşifre terimini ilk defa duyuyor olabilirsiniz fakat örneklerini günlük hayatta defalarca gördüğünüze eminiz.
Deşifre hizmeti, herhangi bir ses kaydı veya videoda yer alan her türlü sesli ögeyi yazıya dökmektir. Bu hizmet, genellikle tek bir dilde verilir, diğer bir deyiş ile Türkçe olan bir ses kaydı, yazıya da Türkçe aktarılır. Sonrasında proje veya müşterinin talepleri doğrultusunda çeviri işlemi gerçekleştirilebilir.
Deşifre Nasıl Yapılır?
Deşifre işlemi, uzun bir süreci kapsar ve oldukça zahmetlidir. Konuşma dili ve yazı dili arasında büyük bir fark vardır. Konuşurken yalnızca kelimeler kullanmayız, vücut dilimiz ve yaptığımız vurgular da anlam açısından büyük bir rol oynar. Ancak bu vurguları ve vücut ifadelerini yazıya dökmek o kadar da kolay değildir fakat anlam bütünlüğünü korumak açısından oldukça mühimdir.
Deşifre hizmeti veren kişi ilk olarak ses kaydını dinler veya videoyu izler, böylelikle bağlam hakkında bir fikir edinir. Ardından ikinci kere dinleme işlemi başlar ve bu esnada notlar alınır. Örneğin kişinin yaptığı vurgular veya iğneleyici sözler belirtilir.
Ardından tekrar bir dinleme işlemi başlar ve bu sefer bütün sesli ögeler yazıya dökülür. Peki, bitti mi? Hayır.
Deşifre işlemini yapan kişi son bir kez daha kaydı dinler ve bu sefer noktasına virgülüne kadar bir önceki aşamada yazıya dökülenler kontrol edilir.
Yani anlayacağınız, deşifre işlemi bir kaydı defalarca dinlemeyi gerektirir. Bu nedenle 10 dakikalık bir ses kaydının deşifre edilmesi bile saatlerce sürebilir.
Deşifre Türleri
İki çeşit deşifre yöntemi vardır: düzenlenmiş ve birebir deşifre. Hangi deşifre yönteminin tercih edileceği ise tamamen proje bağlıdır; farklı kayıt türleri, farklı deşifre yöntemlerinin kullanılmasını gerektirebilir.
İlk yöntem, düzenlenmiş deşifredir. Adından da anlaşılacağı üzere, bu yöntem uygulanırken bazı editoryal süreçler gerçekleşir. Anlam için gerekli olmayan sessel ögeler, deşifre esnasında ekarte edilir. Örneğin, bir konuşmacının yaptığı telaffuz hataları düzeltilir veya hapşırık gibi ses ögeleri yazıya dökülmez.
Diğer yöntem ise birebir deşifredir. Bir kayıtta yer alan her türlü sessel ögenin yazıya dökülmesi eylemidir. Yani konuşmanın yapısı olduğu gibi korunur, her türlü telaffuz hatası olduğu gibi bırakılır.
Ses Kalitesi ve Deşifre Hizmeti
Ses kalitesi, deşifre işlemi için oldukça önemlidir. Düşük ses kalitesine sahip kayıtların deşifre edilmesi çok daha zordur. Fakat teknoloji bu noktada da imdadımıza yetişiyor ve bir kez daha hayatımızı kolaylaştırıyor!
Günümüzde ses kalitesini artırmaya veya düzeltmeye yönelik birçok bilgisayar programı bulunmakta. Bu programlar sayesinde bir kaydın ses kalitesini yükseltmek ve deşifre sürecini kolaylaştırmak mümkün.
Deşifre ve Makine Çeviri Araçları
Günümüzde birçok uygulama, sesi yazıya çeviri hizmeti sunmaktadır. Hatta Google Translate gibi birçok çeviri aracının sesli olarak dinleme, sessel ögeleri yazıya dökme ve çeviri yapma özelliği vardır.
Fakat yazılı çeviride de olduğu gibi, bu araçların birçok eksik noktası bulunmakta. Söylenen kelimeleri her zaman doğru anlayıp yazıya dökemeyebiliyorlar. Vurgular ve duygular da genellikle eksik kalıyor çünkü makine araçları henüz bunları algılayamıyor.
Fakat deşifre işlemini kolaylaştırmak için birçok uygulamanın sesi yazıya çevirme imkânından faydalanabilir. Böylelikle deşifre işlemini gerçekleştiren kişi, sessel ögeleri yazıya dökmek yerine editoryal süreç ile devam edebilir.